Τι είναι η Νόσος του Αλτσχάιμερ
Η νόσος του Αλτσχάιμερ είναι η πιο συχνή μορφή άνοιας, αντιπροσωπεύοντας το 60-80% όλων των περιπτώσεων. Χαρακτηρίζεται από προοδευτική απώλεια μνήμης, σκέψης και συμπεριφοράς λόγω συσσώρευσης πρωτεϊνών στον εγκέφαλο που καταστρέφουν τους νευρώνες.
Τα κύρια συμπτώματα περιλαμβάνουν:
Απώλεια βραχυπρόθεσμης μνήμης
Δυσκολία στην επίλυση προβλημάτων
Αλλαγές στη διάθεση και προσωπικότητα
Δυσκολία στην επικοινωνία
Η νόσος εξελίσσεται σε τρία στάδια από ήπια έως σοβαρή άνοια, επηρεάζοντας βαθιά την καθημερινή ζωή. Στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι πάνω από 200.000 άτομα πάσχουν από άνοια, με την πλειονότητα να αντιμετωπίζει νόσο Αλτσχάιμερ.
Τι είναι η Νόσος του Πάρκινσον
Η νόσος του Πάρκινσον είναι νευροεκφυλιστική διαταραχή που προκαλείται από την απώλεια νευρώνων που παράγουν ντοπαμίνη στη μέλαινα ουσία του εγκεφάλου. Αυτή η μείωση της ντοπαμίνης οδηγεί σε προβλήματα κίνησης και άλλα συμπτώματα.
Τα κύρια συμπτώματα διακρίνονται σε:
Κινητικά: τρόμος, βραδυκινησία, μυϊκή ακαμψία, ισορροπία
Μη κινητικά: κατάθλιψη, διαταραχές ύπνου, δυσκοιλιότητα
Σε αντίθεση με το Αλτσχάιμερ που επηρεάζει κυρίως τη μνήμη, το Πάρκινσον αρχικά προσβάλλει την κίνηση. Στην Ελλάδα εκτιμάται ότι περίπου 15.000-20.000 άτομα πάσχουν από Πάρκινσον, με την επίπτωση να αυξάνεται με την ηλικία, ιδιαίτερα μετά τα 60 έτη.
Φαρμακευτική Αγωγή για το Αλτσχάιμερ
Η θεραπευτική αντιμετώπιση του Αλτσχάιμερ βασίζεται κυρίως σε δύο κατηγορίες φαρμάκων που έχουν εγκριθεί για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της νόσου.
Αναστολείς Χολινεστεράσης
Τα κυριότερα φάρμακα αυτής της κατηγορίας περιλαμβάνουν:
Donepezil (Aricept) - διαθέσιμο σε δόσεις 5mg και 10mg
Rivastigmine (Exelon) - σε μορφή καψουλών και επιδερμικών επιθεμάτων
Galantamine (Reminyl) - σε κάψουλες άμεσης και παρατεταμένης αποδέσμευσης
Ανταγωνιστές NMDA
Η Memantine (Ebixa) αποτελεί την κύρια επιλογή για μέτρια έως σοβαρά στάδια της νόσου, χορηγούμενη σε δόσεις 10-20mg ημερησίως. Οι συνήθεις παρενέργειες περιλαμβάνουν ναυτία, διάρροια και ζάλη, ενώ απαιτείται προσεκτική παρακολούθηση της καρδιακής λειτουργίας.
Φαρμακευτική Αγωγή για το Πάρκινσον
Η φαρμακευτική θεραπεία του Πάρκινσον στοχεύει στην αναπλήρωση ή ενίσχυση της ντοπαμινεργικής δραστηριότητας στον εγκέφαλο μέσω διαφορετικών μηχανισμών δράσης.
Λεβοντόπα και Συνδυασμοί
Η Λεβοντόπα σε συνδυασμό με Καρμπιντόπα (Sinemet) ή Μπενσεραζίδη (Madopar) αποτελεί τη βάση της θεραπείας. Διατίθενται σε διάφορες δοσολογίες για προσαρμογή στις ανάγκες του κάθε ασθενή.
Εναλλακτικές Θεραπευτικές Επιλογές
Αγωνιστές ντοπαμίνης: Pramipexole (Mirapexin), Ropinirole (Requip)
Αναστολείς MAO-B: Selegiline (Eldepryl), Rasagiline (Azilect)
Αναστολείς COMT: Entacapone (Comtan)
Τα σχήματα θεραπείας προσαρμόζονται ανάλογα με το στάδιο της νόσου, την ηλικία και τη γενική κατάσταση του ασθενή, με συχνές παρενέργειες να περιλαμβάνουν δυσκινησίες και γαστρεντερικές διαταραχές.
Συμπληρωματική Θεραπεία και Διατροφικά Συμπληρώματα
Η συμπληρωματική θεραπεία μπορεί να παίξει υποστηρικτικό ρόλο στη διαχείριση του Αλτσχάιμερ και του Πάρκινσον. Τα διατροφικά συμπληρώματα δεν αντικαθιστούν τη φαρμακευτική αγωγή, αλλά μπορούν να συνεισφέρουν στη γενική υγεία του εγκεφάλου.
Βασικά Συμπληρώματα
Βιταμίνες Ε και C για αντιοξειδωτική προστασία
Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα για νευροπροστασία
Γινκγκο για βελτίωση της κυκλοφορίας
Κουρκουμίνη για αντιφλεγμονώδη δράση
Μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά και ψάρι υποστηρίζει τη θεραπεία. Στα ελληνικά φαρμακεία διατίθενται πιστοποιημένα προϊόντα υψηλής ποιότητας. Πάντα συμβουλευτείτε τον φαρμακοποιό σας πριν την έναρξη οποιουδήποτε συμπληρώματος.
Οδηγίες Χρήσης και Συμβουλές Φροντίδας
Η τήρηση της θεραπείας είναι κρίσιμη για τη διαχείριση των νευροεκφυλιστικών νόσων. Η συνεπής λήψη των φαρμάκων στις ορισμένες ώρες βελτιώνει την αποτελεσματικότητά τους και μειώνει τις παρενέργειες.
Σημαντικές Συμβουλές
Ενημερώστε τον γιατρό για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε
Χρησιμοποιήστε οργανωτή χαπιών για καλύτερη τήρηση
Τηρείτε ημερολόγιο συμπτωμάτων
Επικοινωνήστε με τον γιατρό αν παρατηρήσετε επιδείνωση
Οι οικογένειες μπορούν να βρουν υποστήριξη μέσω της Ελληνικής Εταιρείας Αλτσχάιμερ και παρόμοιων οργανώσεων. Ο φαρμακοποιός σας είναι πάντα διαθέσιμος για συμβουλές και διευκρινίσεις σχετικά με τη θεραπεία.
